Strategie przeciwpowodziowe według eksperta z UMCS

W obliczu niedawnych powodzi, które dotknęły południe i zachód Polski, dr hab. Stanisław Chmiel, profesor Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (UMCS) w Lublinie, zwraca uwagę na konieczność podejmowania działań mających na celu ograniczenie skutków kataklizmów naturalnych. Jako ekspert w dziedzinie hydrologii podkreśla, że istotnym środkiem jest zminimalizowanie zabudowy na terenach narażonych na zalanie.

Zmniejszanie ryzyka powodziowego

Profesor Chmiel, kierownik Katedry Hydrologii i Klimatologii na UMCS, zauważa, że w obliczu katastrof naturalnych często słyszy się opinie, iż można było podjąć lepsze środki przygotowawcze. Przykłady z innych krajów, takich jak Czechy, Słowacja, Niemcy czy Austria, wskazują, że ekstremalne zjawiska pogodowe stanowią wyzwanie globalne.

Podczas rozmowy z hydrologiem ujawniono, że poważne przygotowania do walki z powodziami wymagają wieloletnich działań. Choć odbywają się dyskusje na temat ochrony przeciwpowodziowej, nie zawsze podejmuje się odpowiednie kroki. Przykładem dobrze przemyślanej inicjatywy jest budowa zbiornika w Raciborzu, który zwiększa bezpieczeństwo mieszkańców Kędzierzyna, Opola i Wrocławia.

Brak zbiorników retencyjnych i konsekwencje

Dr Chmiel podkreśla, że Polska wciąż posiada zbyt mało zbiorników retencyjnych, co jest szczególnie widoczne przy powodziach błyskawicznych. Wskazuje na potrzebę tworzenia suchych zbiorników przeciwpowodziowych, zwłaszcza w regionach górskich i podgórskich, które mogą zatrzymać nadmiar wody. Jednak zdaje sobie sprawę, że nawet liczne zbiorniki nie zapewnią pełnej ochrony przed katastrofami, które czasami są nieuniknione.

Profesor wskazuje, że niedawne powodzie zostały spowodowane głównie przez ekstremalne opady deszczu, a także przez deficyt zbiorników retencyjnych, suszę, wycinkę lasów i zabudowę w pobliżu rzek.

Mapy obszarów zalewowych i dalsze działania

Chociaż w ostatnim czasie zostały opracowane mapy obszarów zalewowych dla głównych rzek, brakuje ich dla mniejszych cieków, co prowadzi do nowych pozwoleń budowlanych w miejscach potencjalnie zagrożonych. Profesor Chmiel zaleca ograniczenie zabudowy na tych terenach i rozpoczęcie dialogu na temat przesiedleń osób z obszarów zalewowych. Zaznacza, że decyzje te są trudne, ale najkorzystniejszym momentem na ich podjęcie jest czas bezpośrednio po powodzi, gdy ludzie są bardziej otwarci na zmiany.

Konsekwencje suszy i przyszłość

Profesor UMCS wyjaśnia również, dlaczego susza nie wyklucza ryzyka powodzi. Kiedy gleba jest przesuszona, obfite deszcze sprawiają, że ziemia staje się nieprzepuszczalna, co prowadzi do gwałtownego spływu wody po powierzchni.

Patrząc w przyszłość, dr Chmiel przewiduje, że częstotliwość anomalii pogodowych na terenie Polski będzie rosła, co jest związane ze zmianami cyrkulacji mas powietrza. Ciepłe masy powietrza z południa mogą powodować gwałtowne opady deszczu, szczególnie gdy zderzą się z chłodniejszym powietrzem z północy.

Od piątku trwa powódź, która dotknęła Dolny Śląsk i Opolszczyznę. W odpowiedzi na sytuację, rząd ogłosił stan klęski żywiołowej na dotkniętych terenach.